Kiedy wywozimy za granicę metale szlachetne lub gotówkę, których wartość wynosi co najmniej 10 000 euro, mamy obowiązek zgłoszenia tego faktu organom celnym lub straży granicznej.
Dlaczego tak jest i z czego to wynika?
Obowiązek ten nakłada na nas ustawa Prawo dewizowe, zgodnie z którą osoby przekraczające granicę państwową są obowiązane zgłaszać w formie pisemnej, organom celnym lub organom Straży Granicznej, przywóz do kraju oraz wywóz złota dewizowego lub platyny dewizowej, bez względu na ilość, a także krajowych lub zagranicznych środków płatniczych, jeżeli ich wartość przekracza łącznie równowartość 10 000 euro.
Czy złamię prawo, jeśli wywiozę kryptowaluty za granicę i nie poinformuje o tym właściwych organów?
Aby odpowiedzieć na to pytanie, wyjaśnijmy najpierw, czy kryptowaluty mieszczą się w definicji krajowych lub zagranicznych środków płatniczych na gruncie polskiego prawa.
Czy BTC jest pełnoprawnym środkiem płatniczym w Polsce?
Zgodnie z aktualnym ładem prawnym BTC nie jest prawnym środkiem płatniczym w Polsce. Jak stanowi Ustawa o NBP, tylko Narodowy Bank Polski ma prawo emitować pieniądze w Polsce. Ustawa stanowi, że polskie znaki pieniężne to banknoty i monety w postaci złotych i groszy. Dalej czytamy, że znaki pieniężne emitowane przez NBP są prawnymi środkami płatniczymi w Polsce. Oznacza to, że wyłącznie NBP może wydawać pieniądze uznawane za prawny środek płatniczy w Polsce. Bitcoin nie spełnia tego warunku, ponieważ nie pochodzi od żadnego oficjalnego organu publicznego ani banku centralnego. Skoro zatem BTC nie jest uznawany za prawny środek płatniczy w Polsce…
…to może BTC jest zagranicznym środkiem płatniczym?
Nie, BTC nie może być uznany za walutę obcą.
Zgodnie z ustawą Prawo dewizowe:
· walutami obcymi są znaki pieniężne (banknoty i monety) będące poza krajem prawnym środkiem płatniczym, a także wycofane z obiegu, lecz podlegające wymianie; na równi z walutami obcymi traktuje się wymienialne rozrachunkowe jednostki pieniężne stosowane w rozliczeniach międzynarodowych, w szczególności jednostkę rozrachunkową Międzynarodowego Funduszu Walutowego (SDR).
Jakie wymagania stawia Międzynarodowy Fundusz Walutowy, aby waluty obce mogły zostać uznane za wymienialne?
Wymagania te zawarte są w art. VII statutu Międzynarodowego Funduszu Walutowego i dotyczą między innymi:
· niestosowania ograniczeń dewizowych w zakresie transakcji bieżących z zagranicą
· nieuczestniczenia w dyskryminujących inne państwa porozumieniach walutowych
· posługiwania się polityką jednolitego kursu walutowego
· wykupu własnej waluty przedstawionej przez władze monetarne innego państwa członkowskiego przy założeniu, że pochodzi ona z transakcji bieżących.
Jak wskazał NSA w wyroku o sygnaturze II FSK 488/16 : Bitcoin’ów nie można uznać za krajowy lub zagraniczny środek płatniczy. Waluta powinna być prawnie uznana, powszechnie akceptowalna i wymienialna, a bitcoin nie spełnia wymagań wymienialności z art. VIII statutu Międzynarodowego Funduszu Walutowego.
Polski złoty stał się wymienialny na rynkach międzynarodowych 1 stycznia 1995 r. Jego kod walutowy to „PLN”, a cyfrowy kod zgodny z normą ISO 4217 to „985”. Listę walut wymienialnych oraz ich kodów można znaleźć tutaj.
Podsumowując, BTC nie spełnia wyżej wskazanych wymogów na gruncie prawa polskiego, nie jest on uznawany za prawny środek płatniczy w Polsce i poza jej granicami.
No chwila, przecież Salwador uznał BTC za pełnoprawny środek płatniczy…
Tak, to prawda. Salwador uznał BTC za pełnoprawny środek płatniczy w 2021 r., a prawo europejskie nie zdążyło się do tego przystosować.
Co z tym zrobić?
Jak wskazuje E. Gwardzińska w Komentarzu do ustawy Prawo dewizowe [red. A. Mikos-Sitek, Warszawa 2023, art. 4.] art. 4 ustawy Prawo dewizowe jest przepisem blankietowym, zatem nie ustanawia żadnej reguły, wskazuje organ, który w przyszłości taką regułę ma ustanowić.
Takim organem jest prezes NBP, który w Obwieszczeniu (link tutaj) ogłasza wykaz walut wymienialnych, stanowiący załącznik do obwieszczenia.
Dlaczego to jest istotne?
Z uwagi na treść art.18 ustawy Prawo dewizowe, które brzmi:
Rezydenci i nierezydenci przekraczający granicę państwową są obowiązani zgłaszać, w formie pisemnej, organom celnym lub organom Straży Granicznej, przywóz do kraju oraz wywóz za granicę złota dewizowego lub platyny dewizowej, bez względu na ilość, a także krajowych lub zagranicznych środków płatniczych, jeżeli ich wartość przekracza łącznie równowartość 10 000 euro. Nie stanowi wykonania obowiązku zgłoszenia podanie w zgłoszeniu nieprawdziwych danych.
Jaki z tego wniosek?
Jeśli chcesz wywieźć BTC za granicę, nie masz obowiązku zgłaszać tego polskim organom celnym.
Nie wiesz, gdzie zaopatrzyć się w to cyfrowe aktywo?
Adresy naszych placówek znajdziesz w linkach poniżej. Sprawdź, czy jesteśmy w twoim mieście.
Quark – twój partner w zakresie kryptowalut
📍Kantor Bitcoin Warszawa Kabaty
Disclaimer: Niniejszy artykuł nie stanowi porady prawnej, a ma charakter wyłącznie informacyjny.
